Blog

Το σκόρδο (Allium sativum) είναι ένα λαχανικό με πληθώρα θεραπευτικών ιδιοτήτων και οφέλη στην υγεία. Ποιο είναι το πιο φυσικό «αντί» που υπάρχει στον κόσμο; Αντισηπτικό, αντιβιοτικό, αντιτοξικό, αντιμικροβιακό, βακτηριοκτόνο (σκοτώνει τον βάκιλο του Κώχ-φυματίωση) και αντικαρκινικό είναι μόνο το σκόρδο. Είναι τόσο πολλές μάλιστα οι θαυματουργές του επιπτώσεις στην υγεία των φανατικών φίλων του ώστε να έχουν γραφτεί ολόκληρα βιβλία ειδικά και μόνο για το σκόρδο! Έχει έντονη οσμή και χαρακτηριστική καυστική γεύση που οφείλεται σε αιθέρια έλαια πλούσια σε θειούχες ενώσεις όπως η αλλιίνη, η αλισίνη και το αχοένιο. Είναι πλούσιο σε βιταμίνες Β1, Β2, Β3 και περιέχει ασβέστιο, σίδηρο, φώσφορο, σελήνιο. 

Ιστορία του σκόρδου 

Το σκόρδο καλλιεργείται εδώ και χιλιάδες χρόνια και πιθανότατα προέρχεται από την Ασία. Η μακριά ιστορία του σκόρδου ξεκινάει από τα βάθη της εξωτικής Μογγολίας και καταλήγει στις κουζίνες και τα «φαρμακεία» όλου σχεδόν του κόσμου. Ο Ηρόδοτος πίστευε ότι η πυραμίδα του Χέοπος χτίσθηκε χάρη στην δύναμη που χάριζε η καθημερινή κατανάλωση του σκόρδου στους εργάτες. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες θεωρούσαν ότι πρόκειται για το αγαπημένο μυρωδικό του θεού Άρη και το έτρωγαν καθημερινά ώστε να αποκτήσουν δύναμη. Ο Πλίνιος συνιστά την κατανάλωση του σκόρδου διότι εκτός από νόστιμο έχει την δυνατότητα να θεραπεύσει περισσότερες από 60 ασθένειες. Οι Βυζαντινοί λάτρευαν το σκόρδο και το χρησιμοποιούσαν σε μεγάλες ποσότητες σχεδόν στα περισσότερα φαγητά τους. Στην Αίγυπτο είναι γνωστό εδώ και 5.000 χρόνια και το θεωρούσαν ιερό. Είναι γνωστό ότι οι εργάτες που έχτισαν τις πυραμίδες έπαιρναν το πρωί μια σκελίδα σκόρδο σαν τονωτικό και αντισηπτικό. Στην αρχαία Ελλάδα οι αθλητές έτρωγαν σκόρδο σαν τονωτικό πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες.ωΑν και υπάρχουν σκόρδα άσπρα, ροζ και κόκκινα, στη χώρα μας προτιμάμε κυρίως αυτά που έχουν βολβούς λευκού χρώματος, με λεπτούς «χιτώνες» και με λίγες στον αριθμό και μεγάλες στο μέγεθος σκελίδες. Πολύ γνωστά είναι τα σκόρδα Τριπόλεως, που πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις. Στην αγορά σκόρδα βρίσκουμε όλο το χρόνο, ελληνικά ή εισαγωγής από τη Κίνα ή τη Νότια Αμερική. Το μέγεθος των σκελίδων εξαρτάται οπό την ποικιλία και το κλίμα. Όσο περισσότερη ηλιοφάνεια και όσο πιο πολλά θρεπτικά στοιχεία πάρει το σκόρδο κατά την περίοδο ανάπτυξης, τόσο καλύτερη είναι η ποιότητα του. Σε υγρό και δροσερό κλίμα αναπτύσσονται φυτά χαμηλότερης αξίας, γι’  αυτό και το σκόρδο εισάγεται συνήθως από νότιες χώρες. Όταν τα φύλλα αποκτήσουν κιτρινωπό χρώμα, γίνεται η συγκομιδή, πλέκεται σε πλεξούδες και αποξηραίνεται σε σκιερό μέρος. 

Οφέλη για την υγεία 

Καρδιαγγειακή υγεία: Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει τα πιθανά οφέλη της τακτικής κατανάλωσης σκόρδου σε περιπτώσεις όπως ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, μείωση των τριγλυκεριδίων και της χοληστερόλης. Έτσι, το σκόρδο μπορεί να περιγραφεί ως ένα τρόφιμο που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης και του σακχαρώδη διαβήτη, καθώς και στη μείωση του κίνδυνου καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Το σκόρδο μπορεί να έχει καρδιαγγειακά οφέλη, παρόλο που δεν συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων της LDL.

Αντιοξειδωτική δράση: Ένας ακόμη λόγος για τα ευεργετικά αποτελέσματα του σκόρδου, μπορεί να είναι η ικανότητά του να μειώσει το ποσό των ελεύθερων ριζών που υπάρχουν στο αίμα. Αυτές οι πολυάριθμες ευεργετικές καρδιαγγειακές επιδράσεις του σκόρδου, οφείλονται όχι μόνο στις θειούχες ενώσεις που περιέχει, αλλά και στη βιταμίνη C, στη βιταμίνη Β6, το σελήνιο και το μαγγάνιο.

Οστεοαρθρίτιδα: Το σκόρδο μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής της οστεοαρθρίτιδας και της ρευματοειδής αρθρίτιδας.

Αντιμικροβιακή και αντιική δράση: Ακόμη μεγάλη σπουδαιότητα κατέχει η θειούχα ένωση αλισίνη που περιέχει το σκόρδο, η οποία έχει ισχυρή αντιμικροβιακή δράση σε συνδυασμό με την βιταμίνη C. Σε ερευνητικές μελέτες, έχει αποδειχτεί ότι η αλισίνη είναι αποτελεσματική όχι μόνο εις βάρος των κοινών λοιμώξεων όπως κρυολογήματα και γρίπη, αλλά και κατά ισχυρών παθογόνων μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένης της φυματίωσης, του σταφυλόκοκκου και των βακτηρίων της αλλαντίασης. Οι γιατροί στο Λονδίνο χρησιμοποίησαν με επιτυχία σε προκαταρκτικές έρευνες, το φυσικό συστατικό του σκόρδου αλισίνη σε διάφορες μορφές, κρέμες, χάπια και σαπούνι για την εξάλειψη του μικροβίου του ανθεκτικού σταφυλόκοκκου.

Αντικαρκινικό: χάρη στις αντισηπτικές για τα έντερα ικανότητες του. Επίσης, η αλισίνη πρέπει να επισημάνουμε ότι λειτουργεί και ενάντια πολλών μορφών καρκίνου του οργανισμού.

Μεταβολισμό σιδήρου: Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι το σκόρδο μπορεί να βελτιώσει το μεταβολισμό του σιδήρου. Ο σίδηρος αποθηκεύεται εντός του κυττάρου και για να μετακινηθεί έξω από το κύτταρο και να επιστρέψει και πάλι πίσω στην κυκλοφορία περνά μέσα από μια πρωτεΐνη που ονομάζεται φερροπορτίνη. Ουσιαστικά, η φερροπορτίνη παίζει ρόλο στην μεταφορά και την ομοιόσταση του σιδήρου. Το σκόρδο έχει την ικανότητα να αυξάνει την παραγωγή φερροπορτίνης στο σώμα μας.

Τονωτικό: για την καρδιά, τις ταχυκαρδίες, αγγειακούς σπασμούς, κυκλοφορικές ανωμαλίες, αιμορροΐδες, αρτηριοσκλήρωση, υπερπηκτικότητα του αίματος.

Αντισκληρωτικό: που διαλύει το ουρικό οξύ και τους κιρσούς.

Σπασμολυτικό: σε άσθμα, κοκίτη κα.

Αντιφυσητικό: ελαττώνει τον τυμπανισμό, διώχνει τα αέρια από το στομάχι και τα έντερα.

Αντιδιαβητικό: ρυθμίζει την ποσότητα της γλυκόζης στο αίμα.

Ανθελμινθικό: για τα παράσιτα των εντέρων.

Διουρητικό: πολύτιμο σε ολιγουρία, υδρωπικία.

Σε τσιμπήματα από έντομα, σφήκες, μέλισσες κ.α. βγάζουμε το κεντρί και αλείφουμε την πληγή με κοπανισμένο σκόρδο. 

Σκόρδο – παρενέργειες 

Το σκόρδο απαγορεύεται στις γυναίκες που θηλάζουν γιατί προκαλεί κολικούς στο μωρό. Το σκόρδο μπορεί να ερεθίσει το στομάχι και να προκαλέσει πεπτικά προβλήματα όπως καούρες. Οι ισχυρές αρωματικές ενώσεις του σκόρδου εκκρίνονται μέσω των πνευμόνων και του δέρματος, το νωπό σέλινο μπορεί να μειώσει την οσμή στην αναπνοή.  

Επιλογή, Συντήρηση, Χρήση Πως διαλέγω καλό σκόρδο

Το σκόρδο πρέπει να έχει σφιχτό «κρέας». Αποφύγετε το σκόρδο που είναι μαλακό, ζαρωμένο, μουχλιασμένο με κηλίδες ή φύτρες. Οι βολβοί που έχουν συλλεχθεί πρόωρα έχουν εξασθενημένο άρωμα. Το μέγεθος δεν είναι ένδειξη ποιότητας. Στο εμπόριο βρίσκουμε όλο το χρόνο σκόρδο, σκόνη σκόρδου και σκελίδες μαριναρισμένες σε λάδι. 

Πως να το συντηρείτε

Το σκόρδο διατηρείται σε μέρη ξηρά, σχετικά ζεστά και μακριά από την υγρασία ή το ηλιακό φως που το κάνει να «φυτρώνει» και να σαπίζει. Αν το ξεφλουδίσουμε, μπορούμε να το διατηρήσουμε για λίγο μέσα σε ένα καλά κλεισμένο σκεύος ή μέσα σε λίγο ελαιόλαδο. Το σκόρδο σε σκόνη στερείται οργανοληπτικών χαρακτηριστικών σε σχέση με αυτό που παίρνουμε σε σκελίδες. 

Προτεινόμενος τρόπος κατανάλωσης

Το σκόρδο αποτελεί βασικό στοιχείο στη μαγειρική πολλών χωρών. Παρόλο που μετά την κατανάλωσή του «μυρίζει», το σκόρδο χρησιμοποιείται παντού. Τρώγεται σκέτο, μπαίνει στη σκορδαλιά και το τζατζίκι, αλλά και σε πληθώρα άλλων φαγητών, για να τα νοστιμίσει με την ιδιαίτερη γεύση και το διαπεραστικό του άρωμα. Καρυκεύει το κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, τα αλλαντικά, τις σάλτσες, τις σαλάτες, το βούτυρο, τα λαχανικά τουρσί, το ιταλικό πέστο και το λάδι. 

Πηγή: http://www.mydiatrofi.gr

Βιβλιογραφία: 

Nahdi A, Hammami I, Brasse-Lagnel C et al. Influence of garlic or its main active component diallyl disulfide on iron bioavailability and toxicity. Nutr Res. 2010 Feb;30(2):85-95. 

Ban JO, Oh JH, Kim TM et al. Anti-inflammatory and arthritic effects of thiacremonone, a novel sulfurcompound isolated from garlic via inhibition of NF-kB. Arthritis Res Ther. 2009; 11(5): R145. 

Kaschula CH, Hunter R, and Parker MI. Garlic-derived anticancer agents: structure and biological activity of ajoene. Biofactors. 2010