Διατροφή

Η τροφή σου το φάρμακό σου

Η τροφή είναι απαραίτητη για τον άνθρωπο αλλά και για κάθε ζωντανό οργανισμό καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Μέσω της τροφής καλύπτονται οι απαιτήσεις του οργανισμού σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά, απαραίτητα για την επιβίωση και τη ζωντάνια των κυττάρων.

Η προληπτική και θεραπευτική αξία της τροφής έχει αναγνωριστεί από αρχαιοτάτων χρόνων έως σήμερα. Από τις πιο γνωστές αρχαίες ρήσεις είναι του Ιπποκράτη: «Η τροφή σου ας γίνει το φάρμακό σου και το φάρμακό σου ας γίνει η τροφή σου». Ακόμα και οι θρησκείες δίνουν συγκεκριμένες οδηγίες στους πιστούς, με αυστηρούς κανόνες σχετικά με την προσωρινή αποχή από όλες τις κατηγορίες τροφίμων ή από ορισμένες, την ώρα και την ποσότητα της τροφής. Η σύγχρονη Ιατρική και Διατροφολογία επίσης, προτείνει διάφορα διατροφικά πρότυπα για μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Τροφή & Περιβάλλον

Η επιλογή της τροφής του ανθρώπου δεν επηρεάζεται μόνο από τον βιολογικό μηχανισμό του ενστίκτου επιβίωσης αλλά κυρίως είναι επίκτητη συμπεριφορά, ως αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης ποικίλων παραγόντων, τόσο του άμεσου οικογενειακού, όσο και του ευρύτερου κοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντος (γεωγραφικοί περιορισμοί, κοινωνική τάξη, γευστικές προτιμήσεις, διατροφικά πρότυπα, ιδεολογίες και πολιτισμικές καταβολές). Επιπρόσθετα, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας, η ηλικία, το φύλο, οι παθολογικοί ή ψυχολογικοί παράγοντες ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά τη διατροφική συμπεριφορά.

Τροφή, Διάθεση & Συμπεριφορά

Οι διεργασίες που γίνονται στο πεπτικό σύστημα μετά την πρόσληψη τροφής συνδέονται άμεσα με τη συναισθηματική και νοητική κατάσταση του ανθρώπου.

Η τροφή αποτελείται από μια πληθώρα χημικών ουσιών που προσφέρουν στον οργανισμό όχι μόνο ενέργεια αλλά και την απόλαυση της γεύσης.

Έτσι, όταν ο εγκέφαλος αντιληφθεί συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στην τροφή που καταναλώνεται, ενεργοποιεί τους μηχανισμούς που θα παράγουν σε μεγαλύτερη ποσότητα συγκεκριμένους νευροδιαβιβαστές – βιοχημικές ουσίες που μεταφέρουν πληροφορίες από κύτταρο σε κύτταρο – με αποτέλεσμα η βρώση να συνοδεύεται με την ανάλογη ψυχική διάθεση.

Τα θρεπτικά συστατικά που προσλαμβάνονται από τις τροφές, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του νευρικού συστήματος και κατά συνέπεια στη συμπεριφορά. Ελλιπής πρόσληψη ιχνοστοιχείων, βιταμινών και ενζύμων συνοδεύεται συχνά με δυσλειτουργίες του εγκεφάλου.

Η σύνδεση μυαλού-εντέρου

Οξεοβασική Ισορροπία & Υγεία

Ένας από τους ομοιοστατικούς μηχανισμούς για τη διατήρηση της υγείας είναι η οξεοβασική ισορροπία ή αλλιώς η ρύθμιση του pH του αίματος. Ο οργανισμός παίρνει τα απαραίτητα ιόντα Η+ (υδρογόνου), τα οξέα και τις βάσεις που χρειάζεται, με τη διατροφή, τα μεταβολίζει στο πεπτικό του σύστημα και ό,τι δεν χρειάζεται το αποβάλλει με τους πνεύμονες και με τα νεφρά του. Οι αντιδράσεις μεταξύ των οξέων και των βάσεων είναι συνήθως αναστρέψιμες, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα έχει την ικανότητα να διορθώνει τις πιθανές ανισορροπίες, από τη στιγμή που υπάρχει η σωστή θρεπτική και μεταβολική υποστήριξη.

Ο κυτταρικός μεταβολισμός και οι βιοχημικές διεργασίες του οργανισμού απαιτούν οι αποκλίσεις του pH του αίματος να κυμαίνονται εντός των φυσιολογικών τιμών του (pH=7,35-7,45). Το εύρος αυτό εξασφαλίζει τη λειτουργία όλων των μεταβολικών διεργασιών και τη μεταφορά της σωστής ποσότητας οξυγόνου (Ο2) στους ιστούς.

Η διατροφική συμπεριφορά είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάσει το pH του αίματος. Ακόμη και η ελάχιστη μετατόπιση από τα φυσιολογικά όρια (pH≥0,01), εμποδίζει σε ένα βαθμό την απελευθέρωση του Ο2 από την αιμοσφαιρίνη στα κύτταρα.

Ο Ρόλος & η Σημασία της Τροφής

Ποιότητα της Τροφής

Πληθώρα ερευνών δείχνουν ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η παχυσαρκία, ο διαβήτης και τα αδενοκαρκινώματα παρουσιάζουν άνοδο παγκοσμίως και σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες.

Στον σύγχρονο τρόπο ζωής, οι συνηθέστερες λανθασμένες διατροφικές επιλογές γίνονται κυρίως με την πολυφαγία αλλά και με την κακή ποιότητα τροφής. Πολλές φορές η τροφή καλύπτει συναισθηματικές ανάγκες και όχι τις σωματικές και καταναλώνεται βιαστικά ή μηχανικά. Επιπλέον, μεγάλο ποσοστό των τροφών που παράγεται και καταναλώνεται είναι οι επεξεργασμένες – τυποποιημένες.

Αυτές οι τροφές έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία και ένζυμα, με επακόλουθο το σώμα νιώθει πεινασμένο γιατί θέλει να αναπληρώσει τα στοιχεία που του λείπουν και ο άνθρωπος ωθείται σε ολοένα και περισσότερη ποσότητα τροφής.

Σχέση Τροφής & Αναπνοής

Ιδιαίτερα αισθητά και ενοχλητικά είναι τα συμπτώματα μετά από υπερβολική κατανάλωση τροφής, όπου εμφανίζεται σχεδόν άμεσα διαταραχή του πεπτικού συστήματος. Παρατηρείται ενοχλητικό αίσθημα βάρους λόγω της διάτασης του στομάχου, που εμποδίζει την κίνηση του διαφράγματος -κύριος αναπνευστικός μυς πάνω από το στομάχι- με συνέπεια η αναπνοή γίνεται με δυσκολία και βαθαίνει. Ο υπεραερισμός οδηγεί σε μείωση του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) με αποτέλεσμα την επιπλέον αλκάλωση του αίματος (pH˃7,45).

Σε βάθος χρόνου, τα αποτελέσματα της υπερφόρτωσης του πεπτικού συστήματος είναι εξαιρετικά βλαπτικά. Πιο συγκεκριμένα, ο οργανισμός έχει μόνιμα το αίσθημα της κόπωσης, αφού σπαταλάει το μεγαλύτερο ποσοστό της ενέργειάς του καθημερινά στην προσπάθεια να χωνέψει και διαρκώς τοξινώνεται εξαιτίας της ατελούς πέψης. Ένα μέρος των τοξινών διαρρέει στην κυκλοφορία του αίματος.

Το αίμα δηλητηριάζεται από την περίσσια των τοξινών προκαλώντας μη φυσιολογική πήξη – αλκάλωση – του αίματος (pH˃7,45). Όταν η πυκνότητα του αίματος αυξάνεται, το αίμα δυσκολεύεται να περάσει από τα τριχοειδή αγγεία που προμηθεύουν τα κύτταρα με οξυγόνο και θρεπτικά στοιχεία.

Έτσι η τροφή αντί να γίνεται φορέας ζωής, καταλήγει να προκαλεί στον οργανισμό έναν φαύλο κύκλο μεταβολικών διαταραχών διαφόρων ειδών, ποικίλων ενοχλητικών συμπτωμάτων και ασθενειών αλλά και σημαντικές μεταβολές στη λειτουργία των κυττάρων.

Συνέπειες της υπερβολικής οξέωσης ή αλκάλωσης του αίματος:

Οξυγόνο

Αυξάνεται η δέσμευση του O2 με την αιμοσφαιρίνη, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η μεταφορά του στα κύτταρα προκαλώντας ατελείς καύσεις στη διαδικασία του κυτταρικού μεταβολισμού

Αναπνοή

Αλλάζει ο φυσιολογικός ρυθμός της αναπνοής μειώνοντας τη μερική πίεση του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα κάτω από τα φυσιολογικά όρια (PCO2 < 35mmHg - υπεραερισμός), με αποτέλεσμα τη στένωση των αρτηριακών αγγείων όλων των οργάνων.

Ένζυμα & Βιταμίνες

Μειώνεται η δραστικότητα των ενζύμων και βιταμινών, οι απαραίτητες φυσικές ουσίες για την επιτάχυνση και ρύθμιση των μεταβολικών διεργασιών του οργανισμού

Κύταρρο

Επηρεάζονται τα κύτταρα του νευρικού συστήματος, προκαλώντας την καταστολή ή την υπερδιέγερση της νευρικής δραστηριότητας

Ηλεκτρολύτες

Αλλάζει το pH των ηλεκτρολυτών, επιφορτίζοντας τη λειτουργία των νεφρών

pH

Προκαλούνται χρόνιες φλεγμονές στο σώμα όταν το pH είναι πολύ όξινο (pH<7,35)

Ορμόνες

Προκαλούνται απότομες αυξομειώσεις της έκκρισης-απελευθέρωσης ορμονών επηρεάζοντας τη λειτουργία των αδένων και την ψυχική διάθεση

Συνειδητότητα στην Τροφή

Το πόσο μπορεί να επηρεαστεί το pH αίματος από τη διατροφή διαφέρει από άτομο σε άτομο. Εξαρτάται από τη φυσική κατάσταση, την ηλικία, το φύλο, τον τρόπο ζωής και από παθολογικούς ή ψυχολογικούς παράγοντες. Για τον λόγο αυτό, απαραίτητη είναι η προσωπική συμμετοχή του ανθρώπου στην καλλιέργεια ενσυνείδητης σχέσης με την τροφή, ώστε να μπορεί να διαμορφώνει τη διατροφική του συμπεριφορά ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες του.

Παρά τους αμέτρητους διατροφικούς πειρασμούς με τους οποίους ο σύγχρονος άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος καθημερινά, οφείλει να είναι προσεκτικός με τον τρόπο που επιλέγει να τραφεί, αν θέλει να βοηθήσει τον οργανισμό του να δυναμώνει και να αποτοξινώνεται. Βασικό κριτήριο για να καταλήξει ποια τροφή θρέφει ή βλάπτει το σώμα του είναι αυτή που κρατά τη λεπτή ισορροπία τιμών του pH αίματος και δεν αλλάζει τον φυσιολογικό ρυθμό της αναπνοής που διατηρεί τις ιδανικές αναλογίες των αναπνευστικών αερίων (CΟ2 και Ο2) στο σώμα.

Η ισορροπία του pH και η ιδανική αναλογία των αερίων (O2/CO2) επιτυγχάνεται όταν η λήψη της τροφής γίνεται:

11111111111111111111

μόνο όταν υπάρχει το πραγματικό αίσθημα της πείνας

22222222222222222222

σε τέτοια ποσότητα, με γνώμονα το μέτρο, ώστε να μην επιφέρει την αίσθηση του κορεσμού

33333333333333333333

όσο το δυνατόν πιο κοντά στη φυσική της μορφή

44444444444444444444

με περιορισμό της ποικιλίας ανά γεύμα, ιδανικά προς τη μονοφαγία